Begin maart reizen kunstliefhebbers en -verzamelaars massaal af naar Maastricht om de kunstwerken op de kunstbeurs TEFAF niet alleen te bewonderen maar ook te kopen. TEFAF Maastricht wordt beschouwd als ’s werelds belangrijkste beurs voor beeldende kunst, antiek en design. Met meer dan 260 handelaren uit zo’n twintig landen is er dan ook veel te zien. Ook als je niet van plan bent een aankoop te doen, is een bezoek aan TEFAF meer dan de moeite waard. Nergens anders vind je zoveel topkunst bij elkaar en zie je binnen een paar minuten een Picasso naast een klassiek meubel, een Rembrandt naast een delicate Chinese theekom uit het jaar twaalfhonderd, waarna je oog valt op een antiek collier.
TEFAF neemt een belangrijke positie in binnen de internationale kunstwereld. Van kunstkenners, verzamelaars, museumprofessionals tot liefhebbers, allemaal komen ze naar de jaarlijkse beurs in Maastricht. Wat maakt deze kunstbeurs zo bijzonder dat ook jij er naartoe wilt gaan?
De mooiste kunstwerken ter wereld
Ten eerste, hier zijn de mooiste kunstwerken ter wereld te zien. De kunsthandelaren die een stand hebben weten te bemachtigen, houden hun beste stukken achter de hand om op TEFAF te laten zien. Naar verluidt halen sommige handelaren op deze beurs tot 70% van hun jaaromzet, dus ze willen hier hun topstukken tonen. Alle tentoongestelde werken en objecten zijn van museumkwaliteit. Dit komt vooral doordat TEFAF een streng keuringssysteem hanteert. De tentoongestelde objecten worden in de dagen voor de opening met UV-lampen, 3D-microscopen en röntgenapparatuur gekeurd door bijna 200 internationale specialisten. Zij beoordelen elk werk zorgvuldig. Als een kunstwerk niet voldoet aan de strenge kwaliteitsnormen die TEFAF Maastricht stelt, wordt het van de beurs verwijderd. De herkomst wordt gecontroleerd bij het Art Loss Register, om te voorkomen dat roofkunst wordt aangeboden.
Overigens is alles te zien, maar niet alles is te koop. Het ongetwijfeld meest waardevolle kunstwerk op TEFAF dit jaar is een Picasso: Les Dormeurs, gemaakt in 1965, met een geschatte waarde van vijftig miljoen euro. Het hangt in de stand van Landau Fine Art. Het meesterwerk is een interpretatie van Édouard Manets Le Déjeuner sur l’herbe, en op het doek heeft Picasso zijn muze Jacqueline afgebeeld.
De veelzijdigheid
En wát er te zien is, is een enorme diversiteit aan werken. TEFAF is ontstaan door het samengaan van twee kleinere kunstbeurzen, Pictura Fine Art Fair en Antiqua. Dit maakt de beurs uniek, doordat je er naast Oude Meesters en fijne tekeningen, ook antieke beelden en moderne kunst, prachtige sieraden, zilver en decoratieve kunst, naast elkaar kunt bewonderen. Maar ook meubilair uit de zestiende tot de negentiende eeuw, middeleeuwse tot moderne sculpturen, textiel, oosterse kunst, Chinees en Japans porselein, tekeningen van oude meesters en prenten in beperkte oplage, aquarellen, antiquarische boeken en manuscripten. Je zou er bijna door overweldigd raken.
Tip: stippel voor je bezoek aan de kunstbeurs een route uit. Het is heerlijk om rond te struinen en bij alle stands de sfeer te snuiven en een paar werken te bezichtigen. Maar op TEFAF is zoveel te zien dat je, als je onbevangen rondloopt, op een gegeven moment helemaal overprikkeld bent. Bestudeer van tevoren de deelnemerslijst en plattegrond en stippel een route uit langs de werken die je écht wil zien. Neem de tijd voor deze werken, alles wat je hierna nog extra kunt zien is een bonus.
Een werk dat ik graag wilde zien, is dit hoofd van een Italiaanse engel. Het werk werd al vóór de eerste beursdag verkocht bij Alessandra Di Castro Gallery, maar blijft de gehele beurs te zien voor het publiek. Het 18e-eeuwse werk van Giovanni Volpato is een uitzonderlijk object, gemaakt van ongeglazuurd porselein: delicaat, maar tegelijkertijd vol leven.
Eenmalige kans om stukken te zien
Je hebt de unieke kans om kunstwerken te zien die hierna wellicht decennialang niet meer openbaar te bewonderen zijn. Veel werken op de kunstbeurs komen op de markt vanuit een privécollectie en zullen ook weer in een andere privécollectie belanden. Daarom is TEFAF een unieke gelegenheid om deze werken te aanschouwen. Dit weten musea ook, dus alle belangrijke musea zijn aanwezig op de kunstbeurs om hun collectie te verrijken. Zo heeft het Rijksmuseum dit jaar een terracotta beeld van de achttiende-eeuwse neushoorn Clara aangekocht. Dat beeld zul je binnenkort dus in het Rijksmuseum kunnen bewonderen.
Een werk waarbij dat mogelijk niet het geval is, behoort tot de hoogtepunten van TEFAF dit jaar: een schitterend olieverfschilderij van Gustav Klimt, te zien bij Wienerroither & Kohlbacher. Dit werk uit 1897 toont de Ghanese prins William Nii Nortey Dowuona en was voor het laatst te zien in 1928 tijdens een tentoonstelling in de Secession, de Weense tempel van de vernieuwing. Nu, bijna een eeuw later, biedt TEFAF een unieke kans om het schilderij opnieuw te bewonderen. Al krijgt dit werk, als het aan galerie Wienerroither & Kohlbacher ligt, wel een plek in een museum.
De bloemen op TEFAF
In de trein hoor ik een medereiziger al verzuchten, “Ik ben zo benieuwd of er weer van die prachtige bloemen zijn.” Wie de beurs op stapt komt namelijk direct in een wereld vol bloemen terecht. Elk jaar zijn er bloemstukken te bewonderen, bestaande uit duizenden en duizenden bloemen. Dit jaar waan ik me in een kleurrijk voorjaar, omringd door tulpen, narcissen en ranonkels. Zoals altijd is het pronkstuk te vinden bij de ingang: ik loop onder een koepel door die bestaat uit duizenden kleurrijke bloemen en maak -net zoals alle andere bezoekers- een foto bij de witte letters die TEFAF spellen.
Leuk om te weten: aan de bloemen op TEFAF gaat een jaar van voorbereiding vooraf. Van het ontwerp en de bloemselectie tot de bestelling én een nauwkeurige timing zodat ze precies op het juiste moment bloeien– alles wordt zorgvuldig gepland.
Hier is iedereen
Nog een reden om de beurs te bezoeken, hier komt iedereen die iets met kunst heeft. De beurs trekt niet alleen de rijksten ter aarde aan, maar ook alle toonaangevende musea en handelaren. Conservatoren van het Metropolitan Museum of Art, het Louvre, Musée d’Orsay of Boston Museum of Fine Arts gaan hier op zoek naar nieuwe werken voor de museumcollectie.
Ook wie simpelweg van kunst houdt maar niets kan kopen, kan hier rustig rondwandelen. De meeste aankopen worden al tijdens de preview gedaan, soms binnen de eerste minuten van de beurs. Daarna hebben veel beurshandelaren tijd om vragen te beantwoorden van bezoekers. Dus schroom niet! Als je een vraag hebt of meer wil weten over een kunstwerk, stap dan op de handelaren af. Grote kans dat ze graag meer vertellen.
Zelf werkte ik ooit op TEFAF, kort na mijn studententijd werkt ik als hostess op de beurs. Omdat ik inmiddels was afgestudeerd in de Italiaanse renaissance, mocht ik rondleidingen op de beurs verzorgen. Dit waren zogenaamde Dealers Choice-rondleidingen, waarbij ik bezoekers meenam naar verschillende kunsthandelaren die iets opmerkelijks over hun werken vertelden. Elke dag bedacht ik een ander thema en koos ik ook juist de kleinere handelaren, of vroeg hen iets te vertellen over een tekening of een ander bijzonder werk. Wat me opviel? De meeste handelaren vonden het ontzettend leuk om bezoekers rond te leiden en hun kennis te delen.
In de sectie Oude Meesters hangt een prachtige Titiaan uit de zestiende eeuw, een werk dat meer dan tweehonderd jaar verborgen was voor het publiek. Het bevond zich in privécollecties en is sinds de verkoop bij Christie’s in 1937 niet meer in het openbaar getoond. Het werk toont Madonna en kind met Maria Magdalena, al was de laatste oorspronkelijk niet afgebeeld. Het grootste deel van dit werk is van de hand van Titiaan, maar waarschijnlijk besloot de kunstenaar na een paar jaar om de compositie aan te passen door Maria Magdalena toe te voegen. Dit werk delegeerde hij vermoedelijk aan een assistent uit zijn studio – zeer waarschijnlijk Girolamo Dente.
De sfeer van de beurs is uniek
Uiteindelijk is dit een plek waar voor miljoenen verhandeld wordt, maar net als een museum kun je ook hier moeiteloos een hele dag doorbrengen. Je kunt genieten van de sfeer, de prachtig ingerichte stands en bloemwerken bewonderen, een glas champagne drinken in de bar. En natuurlijk de duizenden tentoongestelde werken bekijken.
Zijn er redenen om TEFAF niet te bezoeken? Ja, de tickets zijn prijzig. Maar eerlijk gezegd: voor een dagje Efteling, een pretpark of concert betaal je evenveel of meer. En er zijn zoveel redenen om de TEFAF wél te bezoeken, dat de entreeprijs het dubbel en dwars waard is. Dus waarom nog twijfelen? Bezoek jij TEFAF volgend jaar?
Wanneer is TEFAF 2026
TEFAF 2026 opent in New York van 9-13 mei 2025 (8 mei op uitnodiging). TEFAF Maastricht keert terug in 2026 van 14-19 maart (12 en 13 maart op uitnodiging).
Wat is de betekenis van TEFAF MAASTRICHT?
TEFAF staat voor the European Fine Art Foundation. TEFAF staat wereldwijd bekend als een exclusieve kunstbeurs voor kunst, antiek en design, en vindt plaats in Maastricht en New York. Het is de meest prestigieuze kunstbeurs van Nederland. Afgelopen jaar trok de kunstbeurs in Maastricht vijftigduizend bezoekers uit de gehele wereld.
Kan iedereen naar TEFAF?
Zeker! De eerste donderdag en vrijdag van TEFAF is de beurs alleen toegankelijk voor mensen met een persoonlijke uitnodiging. Particuliere verzamelaars, museumdirecteuren en -conservatoren. Na deze previewdagen is de beurs vanaf zaterdag geopend voor het publiek. Een dagkaart voor TEFAF kost €75 per persoon voor een weekendticket, € 50,- per persoon op weekdagen. Wil je alle publieksdagen toegang dan betaal je € 155.
Reizen naar TEFAF
Al heeft de kunstbeurs de reputatie dat iedereen er met privéjets komt, de meeste bezoekers komen met de auto of – nog beter- met de trein. Je kunt betaald parkeren bij het MECC (waar TEFAF plaatsvindt) of gratis parkeren bij P+R Maastricht Noord en verder reizen met de bus. Reis je met de trein? Stap dan uit bij Maastricht Randwyck; vanaf daar is het slechts een paar minuten lopen naar de beurs.
Stedentrip Maastricht tijdens TEFAF?
Een bezoek aan TEFAF Maastricht combineren met een stedentrip! Goed idee, maar wees je ervan bewust dat hotelkamers in en rond Maastricht al maanden – zo niet een jaar – voor de beurs zijn volgeboekt. Wil je het toch proberen, dan vind ik zelf The Dutch* en Kaboom* fijne hotels. Of verblijf in het luxe Kruisheren Hotel*. Verder raad ik aan om te ontbijten bij Van Wyck of ’t Wycker Cabinet, en te dineren bij Sjiek of Harry’s. Echt culinair genieten kan bij Studio of Mediterraneo.
En in de stad? Bezoek de romaanse Onze-Lieve-Vrouwekerk, of ‘Slevrouwe’ zoals de Maastrichtenaren haar noemen. Verken de restanten van het prehistorische verleden van de stad tijdens een wandeling over de Sint-Pietersberg en de ENCI-groeve, waar je je kunt onderdompelen in het miljoenen jaren oude kalksteenterrein. Ga op zoek naar de Romeinse geschiedenis van de stad – neem bijvoorbeeld een kijkje bij overblijfselen van een Romeins heiligdom in de kelder van het Derlon Hotel in het centrum van de stad. Meer kunst en objecten zien? Ga dan naar het Bonnefantenmuseum of Natuurhistorisch Museum in Maastricht.
Goed om te weten: Ik kreeg als journalist toegang tot de TEFAF. Dit artikel bevat affiliate links. Wanneer je een product koopt of boeking maakt via een van deze links, ontvangt Cultuur op Reis een kleine commissie zónder extra kosten voor jou.
Il heb er nog nooit van gehoord eerlijk gezegd. Maar het klinkt wel heel tof en als de perfecte plek om unieke, veelzijdige kunstwerken te zien. Die bloemen zien er ook heel indrukwekkend uit, wauw! Bijzondere plek dit.
Wat een leuke blog! Ik wil hier al jaren naartoe gaan, hopelijk lukt het volgend jaar.